Op 30 april heeft Burgemeester Molkenboer het schilderij Het Beleg van Woerden onthuld, dat na een maandenlange restauratie eindelijk weer tentoongesteld kan worden voor het publiek in de Vroedschapszaal van het Stadsmuseum.

De langdurige restauratie van het Beleg van Woerden is afgerond! Maandag 29 april is het schilderij opgehaald bij de restaurator. Dinsdagavond is het onthuld door de burgemeester in aanwezigheid van een aantal sponsoren, pers en medewerkers van het museum.

Restaurator Hans van Dam nam de aanwezigen eerst mee in het proces van restauratie, waar hij meer dan 250 uur werk in heeft zitten. Met enige ontzetting keken de aanwezigen naar de foto's van gehavende staat van het schilderij, nadat de vernislagen en overschilderingen waren verwijderd. Hans liet zien welke overschilderingen hij heeft verwijderd en wat er aan details onder te voorschijn is gekomen.

Burgemeester Molkenboer benadrukte het belang van het doorvertellen van geschiedenis, zeker van zo'n cruciale periode als de belegering van Woerden in 1575/76 door het Spaanse leger, tijdens de tachtigjarige oorlog die ons land gevormd heeft. Met dit meer dan 400 jaar oude schilderij kan het museum die verhalen weer met verve doorvertellen.

Museummanager Arja van Veldhuizen is om die reden ook bijzonder blij dat het schilderij - dankzij de donaties van velen tijdens de crowdfundingsactie van afgelopen najaar - nu weer in zo'n goede staat is dat het weer tentoongesteld kan worden in het museum.

Hoe is het nu met de restauratie van het 'Beleg van Woerden'? Restaurator Hans van Dam doet tussentijds verslag. Nu het schilderij is schoongemaakt zijn alle beschadigingen goed te zien. Kaler dan op deze foto wordt het niet... Hans begint nu aan de meer opbouwende fase van de restauratie. Lees wat hij schrijft:

"Ik heb alle overschilderingen verwijderd en het schilderij zover mogelijk schoongemaakt. Helaas heeft degene die het ooit lang geleden ‘gerestaureerd' heeft na de vernisafname verzuimd er een laag vernis overheen te zetten, alvorens de overschilderingen aan te brengen. Daardoor is op sommige plekken de latere verf in de originele gedrongen. Dit is niet te verwijderen zonder de originele verf te beschadigen, dus ik laat dit zo.

In het onderwater gezette deel boven de stad Woerden ben ik wel een paar dijkjes en wat bosjes of iets dergelijks tegen gekomen, die waren weggeschilderd. Er staan ook een paar vage figuurtjes op, die zal ik ietwat versterken.

Verder ben ik begonnen met het opvullen van de zeer vele beschadigingen en barsten, en het in structuur brengen en retoucheren ervan."

Hans van Dam, van Van Dam Restauraties in Woerden, is op 26 november begonnen met de restauratie van het Beleg van Woerden. Nu al heeft hij een aantal interessante ontdekkingen gedaan!

Bij het uit de lijst halen van het schilderij in zijn atelier, ontdekte Hans dat het schilderij aan de linker- en rechterzijde onder de lijst doorliep. Het schilderij is dus groter dan je eerst kon zien. Zo is Linschoten nu onder de lijst vandaan gekomen!

Hans heeft de voor- en achterkant van het schilderij grondig bestudeerd. De eikenhouten panelen zijn niet van gelijke dikte en breedte en zijn ooit provisorisch verstevigd met latjes.
Door nadere inspectie van het werk onder een loep en UV lampen en na enkele testjes bleek het nog meer overschilderd te zijn dan we in eerste instantie dachten. Het groen in het schilderij is bijvoorbeeld toegevoegd in 19de-eeuwse of 20ste-eeuwse “restauraties’’.

Na het vastzetten van afbladderende verf met Japans papier en vislijm, is Hans aan de oppervlaktereiniging begonnen. Het door de jaren heen verzamelde vuil verwijdert hij met een grote versie van wattenstaafjes. Echt een geduldklus!
Ook de overschilderingen verwijdert Hans. Geleidelijk verdwijnt het groen en komt er een grijzer schilderij onder vandaan. Maar onder de overschilderingen komen ook details tevoorschijn die al eeuwen niet meer te zien waren, waaronder twee molens ten zuiden van de Vossenschans.

De restauratie van het schilderij Het Beleg van Woerden is van start gegaan. Op 26 november is het getransporteerd naar Hans van Dam, de restaurator. De restauratie van het kwetsbare schilderij op paneel gaat naar schatting duren tot in februari 2019.
Dankzij uw hulp is er genoeg geld bijeengebracht om deze restauratie mogelijk te maken.

Op 26 november is het door twee medewerkers in de hal van het Stadsmuseum van de muur gehaald en getransporteerd naar restaurator Hans van Dam uit Woerden. Die is onmiddellijk begonnen met zijn onderzoek. Hij heeft de lijst voorzichtig verwijderd en direct geconstateerd dat het schilderij aan de linker- en rechterzijde nog doorloopt onder de lijst. Dat stukje konden we niet eerder zien!

De komende maanden zal Hans van Dam steeds tussentijdse berichten sturen over de stand van zaken rondom de restauratie. Die zullen wij op deze plek en via onze nieuwsbrief publiceren, zodat u de voortgang van de restauratie en de bevindingen onderweg kunt blijven volgen. Ook op onze social media-kanalen informeren we het publiek.

We hebben besloten om de crowdfunding met een week te verlengen. Zo hebben we meer tijd om het oudste schilderij uit onze collectie te restaureren.

Wij hebben besloten het 'Beleg van Woerden' langer te laten hangen. Tot en met 11 november is het schilderij (gratis) te zien in de ontvangsthal van het museum.