DE DUISTERNIS ZIET HET HART AAN
Reflecties op een schilderijeninstallatie
Een boekuitgave door Janet Meester, beeldend kunstenaar en Jan Bor, filosoof.
De financiering van het project is, dankzij steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds, bijna rond! Om het boek (klein maar fijn, zorgvuldig vormgegeven en voorzien van een prachtig filosofisch essay over het werk) daadwerkelijk te kunnen drukken, is een aanvullend bedrag van 3750 euro nodig.
Projectbeschrijving
Het boek ‘De duisternis ziet het hart aan’ maakt deel uit van een project, waarin in een reeks van tentoonstellingen een installatie van drieluiken wordt getoond, steeds in een andere vorm.
Het project bevraagt op eigenzinnige wijze de functie en betekenis van de abstracte kunst: niet door haar te plaatsen in een kunsthistorische context, maar door het kijken zelf te onderzoeken. Het project is gericht op de in hedendaagse kunst geïnteresseerde museum- en galeriebezoeker én op vakmensen: kunstenaars, kunststudenten, kunsthistorici en filosofen.
Schilderijen
De basis van het project wordt gevormd door een installatie van 36 drieluiken van elk 3 maal 20 x 20 x 0,4 cm, geschilderd in olieverf op linnen op mdf. De afzonderlijke schilderijen zijn monochroom, ingetogen van kleur en opgebouwd uit dunne, transparante lagen. Een minimale beeldtaal is verbonden aan een maximale intensiteit. De installatie is te beschouwen als choreografie van schilderijen; ritme, herhaling, beweging en de interactie met de ruimte zijn bepalende elementen.
De kijker wordt uitgenodigd zich op een directe, fysieke manier tot het werk te verhouden. Het verblijven in de ruimte, maakt onderdeel uit van de beleving van het werk. Wat niet benoembaar is, wordt ervaarbaar en, in de handeling van het kijken, relevant voor de kijker zelf. ‘Kijken naar het werk is als het voeren van een gesprek op het niveau van het hart’, zei een atelierbezoeker eens.
De duisternis ziet het hart aan
Het werk is geïnspireerd op muziek van de hedendaagse componist Arvo Pärt, op wandelingen door kaal landschap en op een bezoek aan een verlaten klooster in Griekenland. 'De duisternis ziet het hart aan', een citaat uit een roman van Amos Oz, vormde de directe aanleiding tot het maken van dit werk.
Boek
Het boek, ontworpen door Gert Jan Slagter, is op zijn beurt te beschouwen als choreografie van (gefotografeerde) schilderijen. Het bladeren door het boek is als het zetten van stappen door de ruimte; er is een ‘gaan’, een stilstaan, een teruggaan, een leggen van verbanden. Het kijken wordt een verblijven.
De tekst in het boek, geschreven door de filosoof Jan Bor, biedt een reflectie op het werk. De zen-metafoor van de lege spiegel van het hart, vormt de rode draad in het essay. 'De duisternis ziet het hart aan', wordt de titel van het boek.
Publieksreacties
'Kijken naar het werk is als het voeren van een gesprek op het niveau van het hart.'
'Het werk spiegelt wat in mij leeft.'
'Ik dacht: als ik het maar begrijp. Maar het gaat niet over begrijpen; het gaat rechtstreeks naar de stilte van mijn ziel.'
'Het werk lijkt gemaakt voor de ruimte.'
'Gewaagd.'
'Het zijn iconen.'
'Het is dans.'
'Het is muziek.'
'Ganz tolle Arbeiten.'
'Zeer goed werk. Proficiat.'
Aanvullende informatie
Makers
Janet Meester is beeldend kunstenaar en kunsthistorica. Het onderzoek naar de visuele waarneming staat in haar werk centraal. Haar schilderijen kenmerken zich door een radicale maar sensitieve abstractie. Schrijver en curator Alex de Vries stelde over haar werk: ‘Binnen de hedendaagse kunst draagt het bij aan een opmerkelijke verdichting van de schilderkunstige verbeelding. Meester gaat in de nuances die ze binnen haar werk tot stand brengt drastisch en compromisloos te werk, en hanteert daarbij een zorgvuldige en onderzoekende methodiek.’ www.janetmeester.nl
Jan Bor is filosoof en publicist. In zijn werk onderzoekt hij het waarnemen voorbij het weten. Zijn boek ‘Op de grens van het denken’ vormde de basis voor een dialoog met Janet Meester, waarin zij zijn gedachtegoed en haar ervaringen als kunstenaar aan elkaar spiegelen. www.janbor.nl
Gertjan Slagter is vormgever van kunstboeken. Hij werkt voor kunstenaars en musea in binnen- en buitenland. Zijn opvatting dat een vormgeving moet zijn als een choreografie, was de klik die leidde tot een samenwerking met Janet Meester. www.gertjanslagter,nl
Podia
Der Dosenfabrik Hamburg, 2017
Museum Belvédère Heerenveen, 2017
Middeleeuwse kerk Oostum, 2018
Publicatie: praktische gegevens
Titel: ' De duisternis ziet het hart aan’
Vorm: Cahier, 23 x 23 cm, 48 pagina’s.
Luxe editie: 25 exx met tekening, genummerd en gesigneerd
Schilderijen: Janet Meester
Essay: Jan Bor
Vormgeving: GertJan Slagter
Fotografie: Jan Buwalda
Druk: Tienkamp Groningen
Oplage: 500 exx
Uitgave: Philip Elchers, Groningen
Lancering: Oostum, Groningen, juni 2018
