LET MY COUNTRY AWAKE

VISIOEN

Sommige teksten schetsen een visioen. Een visioen dat naar alle waarschijnlijkheid nooit werkelijkheid zal worden. En toch kan zo’n visioen je enorm inspireren en maken dat je blijft geloven dat dingen anders zouden kunnen gaan dan ze nu gaan. Het gedicht ‘Where the mind is without fear’ van de Indiase dichter en Nobelprijswinnaar Rabindranath Tagore (1861-1941) is zo’n tekst:

Where the mind is without fear and the head is held high
Where knowledge is free
Where the world has not been broken up into fragments
By narrow domestic walls
Where words come out from the depth of truth
Where tireless striving stretches its arms towards perfection
Where the clear stream of reason has not lost its way
Into the dreary desert sand of dead habit
Where the mind is led forward by thee
Into ever-widening thought and action
Into that heaven of freedom, my Father, let my country awake.

KLEUR

Als componist heb je de mogelijkheid om een tekst steeds opnieuw tot klinken te brengen en daardoor levend te houden. Ook heb je de mogelijkheid om de tekst een bepaalde kleur mee te geven. Ik wilde Tagore’s gedicht tot klinken brengen, omdat het als het ware geschreven lijkt te zijn voor de dagen waarin we nu leven. Dagen waarin we visioenen en inspiratie heel hard nodig hebben. De kleur die ik de tekst wilde meegeven is er niet een van dromerigheid of ontkenning van de alledaagse werkelijkheid. Ik wilde kwetsbare, alerte en doorzichtige noten schrijven, die je bij de les houden. Ik koos daarom voor de ‘kwetsbare’ bezetting van één zangstem (mezzosopraan) en twee violen. In deze wereld waarin vooral mannen het voor het zeggen hebben (en waar vooral mannen er een puinhoop van hebben gemaakt), wilde ik dat de boodschap van ‘freedom’ door hoge stemmen zou worden verkondigd. De muziek is ‘alert’, omdat zich nergens een doorlopende melodie ontwikkelt en je steeds de tijd krijgt om de woorden na te laten klinken. ‘Doorzichtig’ is ze, omdat de drie stemmen elkaar voortdurend ruimte geven en aanvullen, in plaats van een gezamenlijk geluid te laten horen.

SLEUTELEN

De compositie is klaar. Ik ben ontzettend blij dat de mezzosopraan Hanneke Tichelaar, die eerder mijn compositie 'Padurea sacra' zo prachtig vertolkte, de zangpartij voor haar rekening wil nemen. De twee vioolpartijen zullen worden gespeeld door de concertmeester van de Philharmonie Zuid-Nederland, Adelina Hasani en haar collega Machiel Swillens. Het kan zijn dat ik tijdens het repeteren met de zangeres en de violisten nog kleine dingen aanpas. Dat is het mooie van in direct contact staan met uitvoerende musici en niet in de eerste plaats werken met een uitgever: je kunt op elk moment aan je stuk blijven sleutelen, als dat nodig blijkt te zijn.

INSPIRATIE

Hierboven noemde ik al de inspiratie, die uitgaat van een visionaire tekst. Bij mijn keuze voor twee violen als begeleidende instrumenten waren ook de duo’s voor twee violen van de Hongaarse componist Béla Bartók voor mij een inspiratiebron: kleine, onconventionele dialogen waarin de beide violen een gelijkwaardig aandeel hebben. Een andere inspiratiebron was een schilderij dat ik jaren geleden zag tijdens een bezoek aan het prachtige Paul Klee Museum in Bern. Het schilderij heet ‘Angelus Novus’ en laat een gehavende engel zien, die het leed van de wereld van nabij heeft meegemaakt, maar toch engel is gebleven: kwetsbaar, alert en blijkbaar onvernietigbaar.

En tenslotte, over inspiratie gesproken: tijdens de crowdfundingcampagne die ik een half jaar geleden op touw zette voor de opname van mijn compositie ‘Padurea sacra’ werd ik geïnspireerd door de vele steunbetuigingen, die ik van mensen ontving: van familie, vrienden, kennissen, maar ook van veel mensen die ik niet kende. Het was goed om te merken dat mijn ideeën gewaardeerd werden.