De Junior Company maakte een ballet met donateurs

De Junior Company maakte een ballet met donateurs

Foto's: Anne van Zantwijk

Een van de meest opvallende Voordekunst Kiest-projecten van 2017 was Maak een ballet met de Junior Company. Het idee: donateurs konden zelf meedenken over het nieuwe ballet. Hoe is dat verlopen? 

 De Junior Company van het Nationale Ballet is een van de beste springplanken voor jong ballettalent op weg naar de wereldtop. Bij het vijfjarig bestaan van het gezelschap kwam het idee op om crowdfunding in te zetten voor het jubileumballet, en - hoogst origineel - dat de donateurs de kans zouden krijgen om onderdeel van het creatieproces te zijn.

 

 ezgif-4-381a277132 

 

Interview met de choreograaf

Choreograaf Juanjo Arqués vertelt aan interviewer Astrid van Leeuwen: "Aanvankelijk was ik wel een klein beetje huiverig. Zouden zij mijn ideeën niet te veel in twijfel trekken? Zou ik met deze manier van werken de lijn van mijn artistieke keuzes en principes niet overschrijden?"

"Als maker zoek ik altijd naar

een sterke connectie met het publiek."

Maar al gauw kwam hij op het idee dat juist de betrokkenheid van de toeschouwers het uitgangspunt voor zijn nieuwe choreografie moest worden. "Ik besloot om het publiek te laten meebeslissen over het verloop ervan. Als maker zoek ik altijd naar manieren om een sterke connectie met het publiek te creëren. Om op een bepaalde manier met hen te 'spelen', zonder dat iemand zich daardoor geïntimideerd voelt."

Repetitie_HNB_Junior_Company_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_4_1

Choreograaf Juanjo Arqués aan het werk tijdens de repetitie. 

 

Razend benieuwd

Hij ziet in zijn aanpak ook een link met de 'echte' wereld. "Het blijkt in veel gevallen nauwelijks uit te maken welke keuze we maken. De uitkomst is in het ene geval vaak helemaal niet zo schokkend anders dan in het andere. Ik ben razend benieuwd hoe dat in mijn choreografie zal uitpakken."

"De keuzes zijn simpel, maar wel

subtiel aan actuele thema's gelinkt."

Via een voice-over - de stem van presentatrice Chazia Mourali - legt Arqués gaandeweg zijn ballet verschillende keuzes aan het publiek voor. Zelf is hij, bij wijze van spreken, op de achtergrond aanwezig. "Chazia staat als het ware tussen mij en het publiek in." Schertsend: "Je zou haar een soort Siri kunnen noemen."

Repetitie_HNB_Junior_Company_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_13

Er wordt gestemd met rode en groene lampjes.

De keuzes die het publiek kan maken, zijn, zegt Arqués, op zich simpel, maar op heel subtiele wijze zijn ze wel aan actuele thema's gelinkt. "De toeschouwer zal daarbij zijn eigen associaties maken, afhankelijk van zijn of haar ervaring. De keuzemogelijkheden zijn, hoewel eenvoudig, vaak tegengesteld. Als kijker ga je dus bij jezelf te rade, je onderzoekt het interactieve aspect van keuzes maken en de betekenis en onzekerheden die daaraan verbonden zitten. Er gebeurt dus ook iets met je wanneer je voor het ene of het andere kiest."

Repetitie_HNB_Junior_Company_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_35

 

De donateurs aan het woord

"Het stimuleren van de hedendaagse danskunst vind ik heel belangrijk," vertelt Arnold Erhardt, een van de donateurs. "Alle pijn en opoffering die dansers zich getroosten, de enorme drive die ze hebben: als voormalig wedstrijdballroomdanser heb ik daar diep respect voor."

Rondleiding_atelier_HNB_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_23

Arnold (tweede van rechts) tijdens de rondleiding in het atelier. 

"Voor mijn steun aan deze crowdfundingsactie krijg ik ook nog eens heel veel terug. Aan openheid, kwetsbaarheid, aan het mogen meekijken achter de schermen. Juanjo geeft zich tegenover ons volledig bloot. Hij laat ook zien wat níet werkt, is oprecht geïnteresseerd in onze mening en ideeën. Samen vormen we een echte 'met-elkaar-groep', het is één grote tsunami aan delen."

"Wie krijgt nou de kans om in

dat 'hol van de leeuw' rond te kijken?"

"Onze vorige ontmoeting vond plaats in het kostuumatelier, tussen de 34.312 tutu's en garenklosjes in alle kleuren. Wie krijgt nou de kans om in dat 'hol van de leeuw' rond te kijken en zelfs nog even aan de stofjes te voelen van de kostuums die de dansers voor de gelegenheid pasten? Geweldig! Kippenvel!"

Rondleiding_atelier_HNB_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_2

De kostuums backstage bij de rondleiding van het atelier. 

"Binnenkort krijgen we meer te zien van Juanjo's choreografie en ik weet zeker dat hij dan opnieuw zal openstaan voor alles wat wij te melden hebben. Ik ben heel benieuwd hoe het concept van het publiekelijk stemmen zal uitpakken. Gaat het storend worden? Haalt het mij straks uit mijn sfeer? Of blijkt het juist een geweldige toevoeging te zijn?"

 

Eerst zien, dan geloven

Een andere donateur, Remco van Grevenstein, besteedt sinds het kabinet zo enorm in de cultuursubsidies heeft gesnoeid ál zijn vakantiegeld aan het ondersteunen van de kunsten. "Dat vind ik niet meer dan normaal. Daarbij vond ik Juanjo's laatste werk voor Het Nationale Ballet, Homo Ludens, erg goed, dus lang hoefde ik niet na te denken over mijn deelname aan deze crowdfundingsactie." 

Rondleiding_atelier_HNB_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_5

Remco (rechts) tijdens de rondleiding. 

Hij vertelt enthousiast over het proces: "We zijn begonnen met een brainstormbijeenkomst. Doordat ik autistisch ben, had ik wel wat moeite om Juanjo's gedachtegang te volgen, maar in de dagen erna viel alles op zijn plek en bleken zijn ideeën heel logisch. Via Facebook heb ik hem en zijn team toen ook nog een aantal ideeën kunnen meegeven. Daarna heb ik repetities bijgewoond. Dat was heel verhelderend en verfrissend."

"Iedereen haalt er wel iets uit

wat hem of haar raakt." 

"Ik ben buitengewoon benieuwd hoe Juanjo's ballet gaat uitpakken. Nu is het voor mij nog een beetje: eerst zien, dan geloven. Zal elke voorstelling inderdaad uniek blijken te zien, of hebben wij mensen toch allemaal ongeveer dezelfde smaak, waardoor we dezelfde keuzes maken?"

Rondleiding_atelier_HNB_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_39

Remco is geen danskenner en heeft zich daarom vooral beziggehouden met de stemprocedure. "Simpelweg vingers of bordjes opsteken werkt in het theater niet, dan zou je het zaallicht aan moeten doen en ben je meteen alle sfeer kwijt."

"Het idee dat ik had, was technisch complexer dan de led-vingerlichtjes waar nu voor gekozen is, maar ik vind het stiekem toch leuk dat ik heb kunnen bijdragen aan de discussie hierover. Ik ben ervan overtuigd dat een actie als deze voor iedereen een verrijking is, iedereen haalt er wel iets uit wat hem of haar raakt."

Rondleiding_atelier_HNB_cAnne_van_Zantwijk_filter_-_35

Het ballet Fingers in the air beleeft haar wereldpremière tijdens het vijfjarig jubileumprogramma van de Junior Company, In the Future. Hou ook de Facebookpagina in de gaten voor meer info!

Interview door Astrid van Leeuwen. Foto's door Anne van Zantwijk. Met dank aan Het Nationale Ballet. 

© 2024